Krakowscy filharmonicy w Domu Pomocy Społecznej w Borzęcinie.
To była prawdziwa kulturalna uczta, a zarazem inscenizacja odkrywająca nieznane karty polskiej historii. W Domu Pomocy Społecznej w Borzęcinie odbyło się wydarzenie artystyczne pn. „Niezłomny – spektakl słowno-muzyczny poświęcony Franciszkowi Niepokólczyckiemu” – bohaterowi drugiej wojny światowej, uczestnikowi walk o niepodległość w latach 1918-1921, represjonowanemu za działalność antykomunistyczną.
To efekt projektu realizowanego przez Filharmonię im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, którego celem było dotarcie z ofertą kulturalną do osób mających utrudniony lub niemożliwy dostęp do kultury, w tym osób w podeszłym wieku i osób przewlekle chorych, będących mieszkańcami małopolskich Domów Opieki Społecznej oraz przypomnienie postaci bohatera narodowego, zapomnianego uczestnika walk o niepodległość kraju w formie spektaklu muzycznego z udziałem narratora oraz przy użyciu multimediów (projekcja zdjęć, pamiątek). Wykonawcami spektaklu byli artyści Filharmonii Krakowskiej – wokaliści i instrumentaliści.
– Projekt Filharmonii Krakowskiej realizowany w naszym Domu pozwolił podopiecznym na udział w pięknym artystycznie i odwołującym się do historii spektaklu. Kontakt z żywą muzyką i artystami, a także zapoznanie lub przypomnienie tym, którzy czasy wojny pamiętają o bohaterze narodowym to dla wszystkich ogromne przeżycie – mówi Ewa Gładysz-Kulka, dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Borzęcinie.
Do projektu wytypowano pięć Domów Pomocy Społecznej z terenu Małopolski: DPS pn. Regionalne Centrum Rehabilitacji i Pomocy Społecznej w Borzęcinie, DPS w Batowicach, DPS w Nowym Sączu, DPS w Pcimiu oraz DPS w Stróżach. Partnerami wydarzenia oprócz wspomnianych Domów Pomocy Społecznej byli: Odział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie oraz Miejski Ośrodek Kultury w Nowym Sączu.
– To wydarzenie bez precedensu, a zarazem wyjątkowe w historii borzęcińskiej placówki. Rzadko zdarza się, aby renomowana filharmonia docierała w ten niecodzienny sposób z ofertą do odbiorcy, wystawiając spektakle w miejscu jego zamieszkania. To zazwyczaj odbiorcy kultury wysokiej jeżdżą na spektakle i koncerty do teatru i filharmonii. Gratuluję Dyrekcji instytucji tego nowatorskiego przedsięwzięcia, które pozwoliło dotrzeć do tych, którzy ze względu na stan zdrowia i liczne ograniczenia, w tym w poruszaniu się nigdy nie byliby w stanie wziąć udziału w takim wydarzeniu – podkreśla Janusz Kwaśniak, wójt gminy Borzęcin.
Wystawiony spektakl opowiada o życiu jednej z najciekawszych postaci polskiego podziemia odpowiedzialnej za spektakularne akcje wymierzone przeciwko okupantowi niemieckiemu (począwszy od próby zamachu na Hitlera w 1939 roku po zamach na Kutscherę), dowódcy saperów w Powstaniu Warszawskim, bohatera walk o niepodległość na kresach w latach 1918-1921 oraz jednego z przywódców WIN, skazanego w 1947 roku przez komunistyczny sąd na karę śmierci. Wyrok jednak nie został wykonany i w 1956 roku Niepokólczycki na fali odwilży został zwolniony z więzienia. Do końca życia starał się opiekować swoimi podkomendnymi.
Większość zasłużonych żołnierzy wyklętych, zazwyczaj przywódców oddziałów partyzanckich była opiewana w licznych pieśniach wojskowych, a po 1990 roku odnalazła swoje miejsce w kulturze masowej i zbiorowej pamięci. Franciszek Niepokólczycki ps. „Teodor”, mistrz konspiracji, walczący zawsze w „cieniu” był szerzej znany jako
Bohater procesu wymierzonego w WIN, na którym demonstrował niezwykle godną i nieugiętą postawę.
Spektakl „Niezłomny” wypełnia pewną lukę w twórczości, dotyczącej żołnierzy wyklętych i oparty jest na formule zeznań, wspomnień świadków życia i walki pułkownika „Teodora”.
—
foto: fb Janusz Kwaśniak
Janusz Kwaśniak
