Rzekomy pomór drobiu. Apelujemy do hodowców o zachowanie ostrożności
– 30 listopada w miejscowości Brzozowa w gminie Gromnik (powiat tarnowski) stwierdzone zostało ognisko rzekomego pomoru drobiu. To kolejny taki przypadek w Małopolsce. Monitorujemy sytuację, jesteśmy w stałym kontakcie ze służbami weterynaryjnymi. Ogniska w Małopolsce nie dotyczą na szczęście dużych hodowli, chodzi raczej o chów przyzagrodowy utrzymujący kury, gęsi czy perliczki. Niemniej jednak wspólnie z Małopolskim Wojewódzkim Lekarzem Weterynarii apelujemy do wszystkich hodowców drobiu o zachowanie szczególnej ostrożności i przestrzeganie zasad bioasekuracji podczas obsługi drobiu, minimalizujących ryzyko przeniesienia wirusa rzekomego pomoru drobiu do gospodarstwa – mówi wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.
Apel ten wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar przekazał dziś w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie na briefingu prasowym, w którym uczestniczyli również małopolski wojewódzki lekarz weterynarii Lech Pankiewicz wraz ze swoim zastępcą Grzegorzem Kawieckim.
Ostatnie rozporządzenie: obszar zapowietrzony i zagrożony na terenie powiatu tarnowskiego, brzeskiego, nowosądeckiego i miasta Tarnowa
Wojewoda Klęczar podpisał nowe rozporządzenie w sprawie zwalczania rzekomego pomoru drobiu (ND) na terenie powiatu tarnowskiego, brzeskiego, nowosądeckiego i miasta Tarnowa. Zostało ono wydane na wniosek Małopolskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii i ma związek ze wspomnianym ogniskiem w miejscowości Brzozowa u ptaków utrzymywanych w niewoli (chów przyzagrodowy, obejmujący kury, gęsi oraz perliczki). Wirusa w tym przypadku stwierdzono łącznie u 300 sztuk ptactwa.
Wydanie takiego rozporządzenia to standardowa procedura ustanawiająca obszar objęty ograniczeniami oraz określająca środki ostrożności, które muszą być stosowane. Wyznacza się obszar zapowietrzony rzekomym pomorem drobiu oraz obszar zagrożony rzekomym pomorem drobiu. Obszary te wskazane są na mapie.
Wojewoda jest zobligowany do wydania takiego rozporządzenie, jeśli liczba ptactwa w gospodarstwie ogniska choroby wynosi więcej niż 50 sztuk, a obszar objęty ograniczeniami przekracza granice powiatu.
W strefach objętych ograniczeniami zakazane jest m.in. prowadzenie handlu drobiem i produktami pochodnymi na targowiskach. Obrót jajami z dużych ferm i zakładów jest dopuszczony pod warunkiem uzyskania zgody powiatowego lekarza weterynarii.
– W 2025 roku na terenie całego kraju wystąpiło ponad 130 ognisk rzekomego pomoru drobiu w tym w Małopolsce 1 ognisko w dużej hodowli oraz 15 ognisk u ptaków utrzymywanych w niewoli – gospodarstwach przyzagrodowych. W okresie od 29 października 8 ognisk, w których znajdowało się ponad 700 sztuk ptaków różnych gatunków. Rzekomy pomór drobiu jest jedną z nielicznych chorób zakaźnych, przeciwko którym są dostępne szczepionki. W stadach komercyjnych szczepienia są obowiązkowe, ale apelujemy do wszystkich hodowców o szczepienia. Odpowiednio przeprowadzone szczepienia oraz właściwa bioasekuracja są najlepszym sposobem na uniknięcie choroby – mówi małopolski wojewódzki lekarz weterynarii Lech Pankiewicz.
Treść rozporządzenia: http://www.malopolska.uw.gov.pl/Docs/Rozporządzenie Wojewody Małopolskiego z dnia 4 grudnia 2025 r..pdf
Jak wygląda sytuacja z rzekomym pomorem drobiu w tym roku w Małopolsce?
Ogniska stwierdzone od października 2025 r.:
- Zabierzów (pow. krakowski):
stwierdzone 29 października 2025 r.
łącznie 37 sztuk (kury, kaczki, perlice)
- Zbylitowska Góra (pow. tarnowski),
stwierdzone 30 października 2025 r.
łącznie 40 sztuk (kury, indyki)
- Wojnicz (pow. tarnowski):
stwierdzone 14 listopada 2025 r.
łącznie 71 sztuk (kury, gołębie).
W tym przypadku zostało wydane rozporządzenie Wojewody Małopolskiego z 17 listopada 2025 r. w sprawie zwalczania rzekomego pomoru drobiu (ND) na terenie powiatu tarnowskiego, brzeskiego i Miasta Tarnowa.
- Zielonki, PIW Kraków
stwierdzone 16 listopada 2025 r.
łącznie 37 sztuk (kury)
- Roztoka Brzeziny (pow. nowosądecki),
stwierdzone 20 listopada 2025 r.
łącznie 46 sztuk (kury, kaczki)
- Nieczajna Góra (pow. dąbrowski),
stwierdzone 21 listopada 2025 r.
łącznie 17 sztuk (kury)
- Mietniów (pow. wielicki),
stwierdzone 26 listopada 2025 r.
łącznie 170 sztuk (kury, gołębie)
W tym przypadku zostało wydane zostało rozporządzenie Wojewody Małopolskiego z 28 listopada 2025 r. w sprawie zwalczania rzekomego pomoru drobiu (ND) na terenie powiatu wielickiego, myślenickiego, krakowskiego i Miasta Krakowa.
- Brzozowa – gmina Gromnik (pow. tarnowski)
stwierdzono 30 listopada 2025 r.
łącznie 300 sztuk (kury, gęsi oraz perliczki).
Część ustanawianego w związku z ogniskiem w Brzozowej obszaru objętego ograniczeniami pokrywa się z obszarem ustanowionym rozporządzeniem Wojewody Małopolskiego z 17 listopada 2025 r. w sprawie zwalczania rzekomego pomoru drobiu (ND) na terenie powiatu tarnowskiego, brzeskiego i Miasta Tarnowa. Dlatego to rozporządzenie zostaje uchylone a obszary, które obejmowało zostają ujęte w nowym rozporządzeniu.
Konieczna ostrożność
Wszystkie wymienione wyżej przypadki dotyczyły chowu przyzagrodowego. W gospodarstwach, w których stwierdzono chorobę, zostały wdrożone procedury zwalczania przewidziane w przypadku wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt. W szczególności pod nadzorem powiatowych lekarzy weterynarii dokonano zabicia ptaków w gospodarstwach, następnie przeprowadzono ich utylizację oraz czyszczenie i odkażania ogniska choroby.
Nad całością podejmowanych działań czuwają służby Małopolskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii oraz powiatowych lekarzy weterynarii.
Zgodnie z zaleceniami Małopolskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii apeluje się do wszystkich hodowców drobiu o zachowanie szczególnej ostrożności.
Do podstawowych środków bezpieczeństwa biologicznego należą:
- zabezpieczenie paszy i źródła wody przed dostępem zwierząt dzikich, w szczególności ptactwa,
- karmienie i pojenie drobiu wewnątrz budynków inwentarskich,
- stosowanie odzieży i obuwia ochronnego dedykowanego wyłącznie do obsługi drobiu,
- stosowanie środków higieny, w tym mycie rąk wodą z mydłem przed wykonywaniem czynności związanych z karmieniem i pojeniem ptaków,
- wyłożenie mat dezynfekcyjnych w wejściach i wyjściach z budynków, w których utrzymywany jest drób, a także zapewnienie utrzymania skuteczności działania środka dezynfekcyjnego.
Jeżeli hodowca drobiu zaobserwuje objawy kliniczne mogące wskazywać na zakażenie wirusem rzekomego pomoru drobiu, takie jak: zwiększona śmiertelność, apatia, spadek pobierania paszy i wody, duszność, wypływ wydzieliny z nosa i oczu, obrzęk głowy, biegunka, nagły spadek nieśności, tzw. „lanie jaj” (jaja mogą mieć bardzo cienką skorupkę bądź być zdeformowane), objawy neurologiczne: drżenia, skręt głowy i szyi, paraliż kończyn – powinien niezwłocznie poinformować lekarza weterynarii prywatnej praktyki lub powiatowego lekarza weterynarii.
Dodatkowo przypomina się o obowiązującym nakazie szczepień przeciwko rzekomemu pomorowi drobiu, zgodnie z § 2 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 25 kwietnia 2025 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem rzekomego pomoru drobiu.
Co to za choroba?
Rzekomy pomór drobiu (ang. Newcastle disease, ND) stanowi ogólnopolski problem dla branży drobiarskiej, powodując ogromne straty ekonomiczne w chowie i hodowli drobiu, co przekłada się na produkcję mięsa drobiowego. ND jest zakaźną chorobą ptaków, na zakażenie wirusem rzekomego pomoru drobiu wrażliwe są głównie ptaki gospodarskie. Najbardziej wrażliwy jest drób, przede wszystkim ptaki z gatunku kura domowa.
W Polsce w roku 2024 stwierdzono 21 ognisk ND u drobiu i 8 ognisk tej choroby u ptaków utrzymywanych w niewoli (w tym jedno w Małopolsce).
W Polsce w roku 2025 stwierdzono dotychczas 68 ognisk ND u drobiu i 69 ognisk tej choroby u ptaków utrzymywanych w niewoli. W Małopolsce w ciągu całego roku 2025 stwierdzono 1 ognisko u drobiu i 15 ognisk u ptaków utrzymywanych w niewoli.
—
Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie
