Premiera filmu dokumentalnego „Dzbany piany w Brzesku” / 18 czerwca 2022 r.
Piwo to najstarszy i najczęściej spożywany napój alkoholowy na świecie. Niewiele jest w Polsce miejsc, które mogą poszczycić się taką historią, jaką ma Browar Okocim. U podstaw sukcesu stoi tu blisko 180 lat tradycji. O historii rozwoju browarnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem piwowarstwa okocimskiego, opowiada film dokumentalny Dzbany Piany. Materiał zrealizowało Marekkołdras.pl Studio dla Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Okocimskiej. Premierowy, otwarty pokaz filmu zaplanowano na sobotę 18 czerwca 2022 r. o godz. 17:00 w Regionalnym Centrum Kulturalno-Bibliotecznym w Brzesku. Towarzyszył mu będzie koncert orkiestry dętej.
W filmie pojawiają się zdjęcia archiwalne i dokumenty. Część scen związanych z historią browarnictwa została zrekonstruowana, przy zaangażowaniu pasjonatów historii. Zarejestrowano także wypowiedzi ekspertów: archeologa, historyków i piwowarów. Historia relacjonowanie w filmie zaczyna się kilkanaście tysięcy lat p.n.e., kiedy ludzie nauczyli się rozdrabniać i spożywać ziarna dziko rosnących zbóż.
– Z czasem przyszła świadoma uprawa, kruszenie ziaren i dodawanie wody oraz pieczenie ciasta. Tak powstał chleb. Na jego bazie w wyniku fermentacji wytwarzano piwo – relacjonuje reżyser materiału Marek Kołdras.
Naukowcy odkryli w Izraelu ślady takiej prymitywnej produkcji sprzed 13 tys. lat. Powstała nawet teoria, że to piwo mogło być czynnikiem skłaniającym ludzi pierwotnych kultur do uprawy zbóż.
Film opowiada też o czasach średniowiecza, kiedy piwowarami byli chrześcijańscy mnisi. W tym okresie w Polsce piwo było popularne i cieszyło się uznaniem. Na wysokie wartości smakowe wpływ miało wcześniejsze, niż na większości obszarach Europy Zachodniej, używanie chmielu jako dodatku smakowego. W II połowie XVIII w. istniał w Brzesku browar produkujący piwo dla potrzeb mieszkańców i okolicy. W XVIII wieku technologia produkcji zaczęła się zmieniać, a w XIX w. upowszechniło się najpopularniejsze dzisiaj piwo dolnej fermentacji. W 1841 r. taki trunek uwarzył Anton Dreher, właściciel browaru pod Wiedniem. Dyrektorem technicznym w tym browarze był Jan Ewangelista Goetz, który piwo tego typu pięć lat później warzył już w swoim, okocimskim browarze. Film opowiada, czym trunek różnił się od wytwarzanych wcześniej, jak też o kolejnych inwestycjach związanych z rozwojem browaru. Należała do nich np. zmiana biegu Uszwicy i stworzenie zbiorników do pozyskiwania lodu. Piwo warzone pod Brzeskiem jeszcze w XIX wieku sprzedano do Księstwa Cieszyńskiego, Bukowiny, na Węgry i do Wiednia oraz do Opola w Prusach. Browar przed I wojną światową należał do największych zakładów branży w Galicji, a rodzina właścicieli wyjątkowo dbała o pracowników.
Po II wojnie browar został wywłaszczony. Pomimo braku większych modernizacji, był jednym z najlepiej prosperujących w kraju. Wraz z końcem PRL-u rozpoczął się proces przekształceń własnościowych. Państwowe browary były prywatyzowane, a właściciele – największe na świecie piwowarskie koncerny – wprowadzały najnowsze technologie. Okocimski browar należy obecnie do globalnego koncernu Carlsberg. I choć jest przedsiębiorstwem współczesnym, czerpie ze swej unikalnej historii. Między innymi o poszukiwaniach tradycyjnych sposobów produkcji w miejscowych archiwach opowiada materiał Dzbany piany, który można będzie zobaczyć w Brzesku.
– Piwo to dziedzictwo tej ziemi. Produkując taki materiał, przy wsparciu Lokalnej Grupy Działania Kwartet na Przedgórzu, chcemy je propagować – podsumowuje Franciszek Brzyk, prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Okocimskiej.
—
Marek Kołdras
