W Brzesku powstanie pierwsze Pavimentum Copernicanum
Rozpoczynają się obchody 550 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika; przypadających dokładnie 19 lutego 2023. Honorowy Południk Krakowski wyszedłem z inicjatywą by uczcić Rok Kopernikański 2023 nietypowym pomnikiem ku czci naszego wielkiego astronoma.
Obok budynku biblioteki publicznej wkrótce ma szansę powstać najniezwyklejszy w Polsce pomnik Mikołaja Kopernika – symboliczna rekonstrukcja Pavimentum Copernicanum; a to, w związku z obchodami w 2023 roku 550-tej rocznicy urodzin Kopernika. Przy okazji tej astronomicznej inicjatywy zrealizowana została też druga, stricte geodezyjna akcja – wyznaczenie geodezyjnego środka miasta Brzeska przy ulicy Błękitnej.
W wydarzeniu oprócz phm. Bartłomieja Turleja, komendanta Hufca ZHP Brzesko im. Mikołaja Kopernika wziął udział drugi z inicjatorów budowy pavimentum w Brzesku: geodeta Mariusz Meus z akcji edukacyjnej „Honorowy Południk Krakowski”. Obecni byli również partnerzy przedsięwzięcia: przedstawiciele lokalnych władz samorządowych, prezes Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, Janusz Jagła oraz specjalista ds. sprzętu geodezyjnego, Tomasz Witkowski z firmy TPI Sp. z o.o. – oddział Kraków.
– 4 listopada 2022, w małopolskim Brzesku, zrobiliśmy pierwszy krok ku budowie Pavimentum Copernicanum! Dzięki współpracy z phm. Bartłomiejem Turlejem, komendantem Hufiec ZHP Brzesko im. Mikołaja Kopernika – obchodzącym 50-lecie przyjęcia Kopernika za swojego patrona – zorganizowaliśmy spotkanie w proponowanej lokalizacji pierwszego Pavimentum Copernicanum: na skwerze Jana Burlikowskiego przy budynku Regionalnego Centrum Kulturalno-Bibliotecznego w Brzesku.
Symbolem tego było wytyczenie dzięki wsparciu firmy TPI Kraków – w osobie Tomasza Witkowskiego – lokalizacji Pavimentum i zaznaczenie go pikietami; jednocześnie, ustalając precyzyjne współrzędne, aby wyliczyć dystans do Domu Mikołaja Kopernika w Toruniu, siedziby we Fromborku oraz Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius w Krakowie: symbolicznych miejsc w życiu Kopernika.
Udało się wstępnie ustalić dalsze kroki i już szykujemy pierwsze, formalne działania… – czytamy na profilu Honorowy Południk Krakowski.
Jesienią 2017 akcja HPK podjęła pierwszą geodezyjną inicjatywę w rejonie Brzeska: oznaczenie geometrycznego środka powiatu brzeskiego, na pamiątkę obchodów 150-lecia powstania tego powiatu. Wówczas niestety pomysł nie udało się zrealizować. Dziś jednak już udało się zrobić znaczący krok ku realizacji aż dwóch projektów edukacyjnych w Brzesku, i jest silna wola wszystkich zaangażowanych stron, aby w trakcie obchodów Roku Kopernikańskiego 2023 zrealizować projekt „Pavimentum Copernicanum”; a wkrótce później, oznaczyć trwale geodezyjny środek Brzeska.
„Pavimentum Copernicanum 2023”
Projekt „Pavimentum Copernicanum 2023”, zakłada budowę edukacyjnego pomnika ku czci Kopernika, ale nie jako kolejnej statui Astronoma, lecz jako symbolicznej rekonstrukcji „#pavimentum”: murowanej platformy, jaką Kopernik wzniósł we Fromborku, jako stanowisko do prowadzenia obserwacji astronomicznych, dzięki którym dokonał swojej rewolucji! Niestety, oryginalne pavimentum nie zachowalo się do dziś i nie znamy nawet jego dokładnej lokalizacji… Dlatego, powstanie pomnikowej rekonstrukcji pavimentum jest niezwykłą inicjatywą!
Ma ono być kamienną platformą – o wymiarach około 5 na 5 metra; oryginalne pavimentum było większe i prostokątne – na niewielkim nasypie. W nawierzchni pavimentum przedstawiony ma być model heliocentrycznego układu słonecznego 🪐 – z planetami ustawionymi tak, jak w dniu narodzin Kopernika (19 luty 1473) – oraz linia południka lokalnego z zaznaczoną długością 0,1″ kątowej łuku południka; 3,09 metra. Pomnik „Pavimentum Copernicanum” ma być więc nie tyle kolejnym, klasycznym monumentem, ale obiektem edukującym o prawdziwym obliczu badań astronomicznych Kopernika. Będzie to również idealne miejsce do organizacji pokazów obserwacji astronomicznych, podczas niezwykłych zjawisk astronomicznych; jak choćby zaćmienia słońca czy księżyca.
—
Honorowy Południk Krakowski / IB
